Syrië, het einde van een tijdperk – Column DS
“Oorlog is de voortzetting van politiek met andere middelen”, schreef Clausewitz. Vandaag overlegt het Amerikaanse Congres over mogelijke militaire acties tegen Syrië. Maar er is veel meer aan de hand. Dit is geen uitlopertje van de Koude Oorlog. Dit is geen gewone kwestie van oorlogsrecht en non-proliferatieverdragen. Het lijkt erop dat we het einde van een tijdperk beleven: de overmacht van de Verenigde Staten op economisch en militair vlak brokkelt af. Het gaat niet alleen over een chemische aanval in Syrië of over één dictator, Assad. Vandaag vernemen we hoe Westerse leiders reageren op veranderende machtsrelaties.
Officieel is het de bedoeling om de Syrische bevolking te beschermen, door een einde te maken aan het oorlogsgeweld. Maar militaire acties in Afghanistan, Irak en Libië bewijzen dat Westerse interventies allesbehalve democratie, veiligheid of welvaart hebben gebracht. En denken we even voorbij de ‘sanctie’ tegen Assad: welke plannen bestaan er voor de onvoorziene dramatische effecten die kunnen volgen, eventueel in de hele regio?
Een tweede aangevoerde reden is om dictators af te schrikken die massavernietigingswapens willen gebruiken. Maar als de situatie escaleert, welke boodschap stuurt zo’n militaire aanval dan? Leidt dat niet tot gezichtsverlies en verlies aan internationale invloed? Obama en Hollande stellen nu al met moeite een weinig geloofwaardige coalitie samen: Turkije, Saudi-Arabië, Qatar.
Als deze ad hoc coalitie zich mengt in die burgeroorlog, wil zij dan dat de rebellen winnen? Kan die groep rebellen – met jihadisten – een toekomst garanderen voor minderheden, zoals alawieten, koerden, druzen, niet-gelovigen, sjieten en christenen? Hoe kunnen Syriërs opnieuw vreedzaam samenleven na zoveel haat en geweld? Deze vanzelfsprekende vraag komt in het hele verhaal amper voor.
Amerika en Frankrijk beweren een afkeer hebben van chemische wapens en schendingen van mensenrechten. Waarom blijven ze dan allerlei wapens produceren en exporteren? Waarom treden ze dan niet op tegen andere schendingen, zoals in Congo, waar massaal mensen worden vermoord, vrouwen worden verminkt en verkracht?
Dominique De Villepin in 2003, als minister van buitenlandse zaken.
Hoe valt de ommekeer van Frankrijk begrijpen? In 2003 hield Dominique de Villepin een bevlogen pleidooi voor de Verenigde Naties om een militaire inval in Irak te voorkomen. Eerst wapeninspecties, dan diplomatie en als allerlaatste toevlucht – en mét goedkeuring van de VN – militaire interventies, zei hij. Nu verkiest Frankrijk militaire actie, als nieuwe trouwste bondgenoot van Amerika.
En wat te denken van de alliantie met Saudi-Arabië en Qatar? Deze antidemocratische regimes financieren overal ter wereld moslimfundamentalisme. Ze hebben de voorbije jaren ook miljarden in het Westen geïnvesteerd. Hoe onafhankelijk oordelen Amerika of Frankrijk? En wordt het niets eens tijd om na te denken over de Westerse levensstijl, die niet kan zonder het sponsorgeld van antidemocratische regimes?
En wat met de Amerikaanse houding tegenover de Westerse bevolking? De VS roepen de strijd tegen terrorisme in als excuus om de privacy van miljoenen burgers te schenden. De Amerikaanse overheid – en de Amerikaanse bedrijven in haar kielzog – eigenen zich het recht toe om mails te lezen, telefoons en computers te hacken. Dat is nodig, blijkbaar, want islamfundamentalisten bedreigen de Westerse vrijheden. Maar hoe consequent voeren ze die strijd als ze nu precies die islamfundamentalisten vooruithelpen in Syrië? Ondertussen vervolgen de VS klokkenluiders die burgerrechten willen beschermen, zoals Snowden en Manning.
In deze uiterst complexe, multipolaire wereld staan meerdere machtsblokken tegenover elkaar: het Westen, Rusland, China, India, Latijns-Amerika. Heeft het Westen er dan niet meer dan ooit belang bij diplomatie en politiek overleg te promoten?
Vandaag speelt er dus veel meer dan een sanctie tegen een gebruik van chemische wapens. Veel meer dan een ‘democratische’ rebellenstrijd tegen een wrede dictator. Nieuwe machtsrelaties ontstaan die de volgende decennia zullen bepalen. Dat is de echte rode lijn die nu wordt overschreden.
Tinneke Beeckman 
Dat er in Syrië, net als in andere islamstaten, gevaarlijke fundamentalisten aan de macht proberen te komen, staat buiten kijf. Maar het moet eens gedaan zijn met de “alleenheerschappij” van de USA. En wat met de “christenfundamentalisten” die in Amerika nog altijd met de scepter zwaaien? Deze gevaarlijke “sekte”, gespekt door de wapenlobbies, zullen altijd opteren voor wapenverkoop en gebruik, waar ook ter wereld! Eens zijn ze bondgenoten (Irak), om daarna het bewind omver te werpen…en is Irak er vandaag beter aan toe? En wat met het nog steeds geldende “second amendement”? Wordt het niet tijd dat een “beschaafd continent” als de USA dit eens ging afschaffen? Dit weekend nog schoot een 3-jarig meisje zichzelf dood (ik weet niet meer in welke staat). En wat met die achterlijke puriteinse mentaliteit? Een blote tiet tonen op de nationale tv is nog altijd erger dan 24 uur geweldfilms tonen voor alle leeftijden, give me a break, idiote Amerikanen!
Afschaffen van het second amendment? Het gaat om een amendement dat is gestemd geworden om patriotten toe te laten hun land tegen de Britten te verdedigen, maar was tot in de jaren 1960 geen issue. Pas recent werd het amendement een wapen in handen van de wapenlobby. Maar als u spreekt van een Amerikaanse achterlijke puriteinse mentaliteit, idiote Amerikanen, stelt u zich dan niet op de hoge heuvel van de morele superioriteit?
Uiteraard is die wapenlobby een nogal gevaarlijk instrument om politiek mee te hanteren. Maar tegelijk, als men erover spreekt in de media zal men telkens weer het gelijk van de NRA tonen, door mensen te presenteren die volledig van de gedachte doordrongen zijn, zelden of bijna nooit van mensen die er tegen manifesteren: voor wapens en tegen abortus?
Nu, uw generalisatie laat zien dat u geen oog heeft voor het probleem dat de moderne democratie stelt: de mogelijkheden voor individuele burgers, zeker als ze tegen de hoofdstroom in wensen te roeien zijn er wel, maar dan moet men precies al te vaak met idiote standpunten naar buiten komen, anders wordt men niet gehoord.