Met mijn bewondering voor Spinoza, nam ook mijn fascinatie voor Machiavelli toe. Spinoza noemt hem de ‘zeer wijze, sluwe Florentijn’. Nochtans heeft Machiavelli een slechte reputatie: de machtswellusteling, de cynicus, de immorele denker.

Maar eigenlijk levert hij fantastische inzichten voor wie in politiek is geïnteresseerd.

Daarom geef ik graag lezingen over zijn leven en werk. Gisteren, bijvoorbeeld, voor het Olivaint-genootschap. Dat was een fijne, leerrijke ervaring voor een publiek van nieuwsgierige jongeren.

Ik stel de vraag of het wel klopt  dat ‘het doel  de middelen heiligt’ volgens Machiavelli. Mijn antwoord is duidelijk negatief. Dan komt de originaliteit van zijn methode aan bod: hoe de Florentijn de geschiedenis benaderde. En waarom hij de essentie van de politiek in de Romeinse Republiek terugvond. De kernbegrippen ‘noodzaak’, ‘virtù’ en ‘fortuna’, en ‘raison d’état’ pas ik toe op actuele voorbeelden. En ik besluit met enkele kritische opmerkingen.

Ongetwijfeld ga ik in volgende projecten dieper op Machiavelli’s denken in – hij blijft me inspireren. In het derde hoofdstuk van ‘Door Spinoza’s lens‘ had ik de affiniteit tussen Spinoza en Machiavelli al uitgewerkt.