De column ‘Apartheid in België ?‘ (27/04) wekte wel enige reacties los. Ik schreef de tekst zelf als antwoord op een interview met Bert Anciaux voor Knack, waarin hij beweert dat we in België apartheid hebben ingevoerd zoals in Zuid-Afrika. Die uitspraak is trouwens niet de enige vreemde stelling in dat artikel.

Een reactie kwam van Bert Anciaux zelf in Knack (29/04). Onze voormalige minister van cultuur schrijft over een ‘hegemonie van politiek geïdealiseerde blanke cultuur‘.

Walter Zinzen schreef dat er toch een ‘parfum van apartheid’ rondzweeft in zijn ‘Hoezo, geen apartheid ?’ (DS, 29/04). Zinzen verwees naar een interview  (DS, 27/04) met geslaagde zakenvrouw en inspirerend voorbeeld Sihame El Kaouakibi, die over haar jeugd vertelt.

Maar Zinzen geeft een onbegrijpelijke interpretatie van Kaouakibi’s verhaal, aldus Jan Denys in DS Avond (29/04). Zij is juist het bewijs dat we geen apartheid kennen, en haar succesverhaal is ook niet het enige.

Op de begripsrelativering van Zinzen reageerde Ludo Abicht (DS, 30/04) met het kritische stuk ‘ook retorische vragen verdienen een antwoord‘.

De reactie van Jan Denys verscheen in DS Avond, en is misschien niet makkelijk te vinden. Vandaar dat ik deze tekst hier even weergeef. (Voor de andere reacties: klik telkens op de link).

“De hoop van Sihame

Maandag verscheen in de krant het hartverwarmende portret van Sihame El Kaouakibi, de dochter van twee Berbers die vijfenveertig jaar geleden hun vaderland verlieten (DS 27 april) . Intussen is ze uitgegroeid tot een rolmodel inzake succesvolle integratie van onze allochtone medeburgers.

Sihame is jong, dynamisch, aantrekkelijk, allochtoon, vrouw en ondernemer. Een onweerstaanbare mix. In haar verhaal is er aandacht voor racisme en discriminatie, maar de nadruk ligt op dromen najagen en talenten ontwikkelen. En passie uiteraard, veel passie. Bijna terloops heeft ze het over de turnkring waar verschillende bevolkingsgroepen elkaar ontmoetten en waar haar emancipatie wellicht begonnen is.
De ouders van Sihame kwamen indertijd naar ons land, niet omdat hier apartheid heerst, maar omdat ze hoopten betere levensomstandigheden aan te treffen, vooral voor de kinderen.

Dat was exact ook de boodschap van Tinneke Beeckman in haar column (DS 27 april). Ze verzette zich tegen Bert Anciaux’ boodschap dat in België een vorm van apartheid heerst. Terecht stelt Beeckman dat door zo’n stelling elk debat over waarom bepaalde groepen in dit land minder succesvol zijn dan andere in de kiem wordt gesmoord. Dat zoiets niet onschuldig is, bewijst de huidige staat van dit debat in dit land.

Tinneke Beeckman krijgt vandaag in deze krant kritiek van voormalig VRT-journalist Walter Zinzen (DS 29 april). In zijn bewijsvoering grijpt hij uitgerekend terug naar bovenstaand verhaal van Sihame. Begrijpe wie begrijpe kan. Uit dat positief integratieverhaal haalt hij de enkele verwijzingen naar racisme en discriminatie aan om zijn punt te maken. De kern van haar verhaal is in zijn betoog miraculeus verdwenen: de bruggen die door de ouders van Sihame werden gebouwd, de kansen die dit land Sihame heeft gegeven, de kansen die Sihame heeft gegrepen. En uiteraard ook de toenmalige turnkring van Sihame. Ik weet wel zeker dat zo’n turnkring in Zuid-Afrika indertijd niet bestond. Een meer selectieve en negatieve lezing van haar verhaal dan die van Walter Zinzen is wellicht niet mogelijk.

We kunnen er onmogelijk naast kijken. In alle domeinen van het maatschappelijk leven rukken jonge burgers met allochtone roots op. Sport (met de Rode Duivels als exponent), media, film, cultuur, wetenschap, noem maar op. Hun opmars is onomkeerbaar. Het verschil met nauwelijks tien jaar geleden is overweldigend. Dat moet ons uiteraard niet de ogen doen sluiten voor de vele problemen die zich op het terrein stellen. En we moeten nog meer dan in het verleden het debat voeren over waarom bepaalde groepen minder succesvol zijn dan andere. Maar de hoop van Sihame laat ik me niet afnemen. En neen, ik geloof niet dat zij en haar collega’s in andere maatschappelijke domeinen de spreekwoordelijke uitzonderingen zijn.”

Ter informatie: een diepgravender gesprek met Sihame El Kaouakibi staat in het boek ‘Dames met Pit’.