De leider als gevangene, over Mandela – DS Avond, 13 dec.

images-1Dit weekend wordt Mandela begraven. Deze week kwamen wereldleiders al samen om Mandela’s leven te herdenken. Het werd een drukke week, met opmerkelijke retorische momenten en visies op leiderschap. Sommige leiders spraken alsof zij geschikt zijn om waardigheid, nederigheid en verzet te eren, hoewel hun eigen politiek daarmee in strijd is. Wat te denken, bijvoorbeeld van een president wiens speech wereldwijd de harten ontroert, maar die vlakbij zijn eigen land gevangenen opsluit zonder vooruitzicht op een eerlijk proces? Maar zo werkt het politieke theater blijkbaar. Over inspirerend leiderschap en gepaste retoriek vond ik interessantere voorbeelden in Bob Hepple’s ‘Young man with a red tie: a memoir of Mandela and the failed revolution 1960-1963’.
Begin jaren ’60 werd Bob Hepple Mandela’s nauwe medestander. Als kind van een joodse moeder aanschouwde hij het afschuwelijke lot van de Afrikaanse bevolking in opkomende Shantytowns na de oorlog. Hij besloot advocaat en ANC-activist te worden. Zo werd  hij Mandela’s juridische adviseur. Tijdens zijn rechtszaak pleitte Mandela wel zelf: hij benadrukte systematisch de illegitimiteit van een rechtbank die gelijkwaardigheid van burgers niet erkent.  Net als Gandhi, legde hij de contradicties en de onmenselijkheid van de onderdrukker bloot. Zo werd zijn rechtszaak een aanleiding voor kritiek op de rechtspraak. Continue Reading ›