“Welke filosoof zou elke millenial moeten lezen?” – Vrij Nederland, juni 2017

 Vrij Nederland vroeg me welke filosoof elke millennial zou moeten lezen.

 

Dit is mijn antwoord – de stoïcijnen:

‘Of millennials nou egoïstischer, angstiger en onzekerder zijn dan andere generaties, of juist socialer, zelfbewuster en doelgerichter is een kwestie van perspectief. Vast staat in ieder geval dat millennials heel wat problemen te wachten staan. Dan zijn stoïcijnse denkers, zoals Seneca, Epictetus en Marcus Aurelius, uitstekende gidsen. De wereld evolueert voortdurend: verander vastberaden wat je kan, aanvaard wat je niet kunt controleren. Verzorg je gedachten, je bent wat je zelf denkt. Relativeer dus de opinies van anderen, hengel niet naar likes op Facebook of Instagram. Lees de stoïcijnen en realiseer je dat je deel uitmaakt van een groter geheel.’

 

Joke Hermsen koos voor Hannah Arendt:

‘Hannah Arendt. In het voorwoord van haar boek The Origins of Totalitarianism (1951) schreef ze: “Deze periode van bang afwachten lijkt op de stilte die intreedt nadat alle hoop verloren is. We hopen niet langer op een herstel van de oude wereldorde met al haar tradities. Hoe verschillend de omstandigheden ook zijn, we stellen de ontwikkeling van identieke fenomenen vast. Nooit is onze toekomst minder voorspelbaar geweest, nooit zijn we in die mate afhankelijk geweest van onbetrouwbare krachten, die de wetten van het gezond verstand met de voeten treden.” Ze schreef haar boek over totalitaire regimes omdat ze wilde begrijpen hoe de terreur in nazi-Duitsland had kunnen plaatsvinden en omdat ze meende dat we ook na de oorlog waakzaam moeten blijven, opdat tirannie niet opnieuw om zich heen grijpt. Alleen daarom al zou iedere millennial haar werk moeten lezen.’

 

René ten Bos, filosoof, organisatiedeskundige en Denker des Vaderlands zei dit:

‘Michel Serres. Laatst las ik in Trouw een stukje van de Gentse filosoof Maarten Boudry, geboren in 1984, die zich boos maakt over obscure Franse filosofen die niet kunnen schrijven en gevangen zitten in hun eigen obscure denkbeelden. Ik denk dat dit een dommig vooroordeel is dat vooral een vrijbrief is om niet te hoeven lezen. De tijden waarin we leven en die millennials voor de kiezen krijgen, zijn te complex om experimenteel en maf schrijven te ontmoedigen. Als tegengif raad ik Michel Serres aan. Continue Reading ›

Conferentie over ‘Kairos’, Amsterdam 16 dec. 2016

unknown“Wees realistisch, denk het onmogelijke – Reflecties over Kairos. Een symposium met Joke Hermsen”

Op vrijdag 16 december vindt een conferentie plaats rond het werk van Joke Hermsen, waaraan ik deelneem.

Praktisch: van 14.00 uur tot 17.30 uur, in Amsterdam, aan de Vrije Universiteit  Amsterdam, zaal Aurora.

Programma:

Inleiding door Willie van der Merwe en Laurens ten Kate.   Joke Hermsen geeft een lezing.

Vervolgens reageren Janneke Stegeman, Jan Rotmans en Tinneke Beeckman.

Dan is er een pauze, en tenslotte een gesprek met de sprekers en het publiek onder leiding van Paul van Tongeren.

Toegang gratis, maar graag aanmelden bij ehausr@gmail.com  Continue Reading ›

“Het leven is niet leuk als je je mond moet houden”, FVV-tijdschrift

Op 11 november was het vrouwendag. Ik schreef dit artikel voor het tijdschrift ‘Forum voor Vlaamse Vrouwen’, al een tijdje geleden.

“In elke feministische strijd is hetzelfde, universele principe aanwezig: dat het oordeel over wat het betekent om vrouw te zijn, van niemand anders afhangt dan van een vrouw zelf.

In Vlaanderen vandaag stelt diversiteit nieuwe uitdagingen: de toename van migranten uit andere culturen verlegt de discussie. Een nieuwsoortig feminisme eist het recht om zich volgens de regels van de eigen cultuur te manifesteren, en zich niet aan te passen aan de Westerse levensstijl. De bedenkingen van de Franse filosoof Marcel Gauchet over gelijkheid helpen om die nieuwe situatie te denken. De belangrijkste verwezenlijking van de democratisering is wat Gauchet de geleidelijke aanvaarding van de metafysische gelijkheid noemt. Vanaf de zeventiende eeuw begint een proces dat een einde maakt aan de hiërarchie die godsdienst oplegt aan de hele samenleving. Toen moest elk individu een plaats in de gemeenschap aanvaarden. Vrouw-zijn werd dan door de anderen gedefinieerd: moeder, echtgenote, huisvrouw. Vanaf de zeventiende eeuw brokkelt die hiërarchisch gestructureerde samenleven af. Mensen kunnen zich nog wel door een geloof laten inspireren. Maar de samenleving weerspiegelt niet noodzakelijk de hiërarchische structuur tussen partijen die van nature niet gelijk zijn: tussen God en mens, tussen politieke machthebbers en burgers, tussen man en vrouw, tussen ouders en kinderen.

De gelijkheidsgedachte die met de Verlichting komt, breekt met dat idee van ongelijkheid: ze vervangt traditie en haar onderwerping aan het verleden, en richt zich op de toekomst. Ze vertrouwt daarbij niet meer op bovennatuurlijke krachten, maar op de kracht van mensen. Ze leert dat mensen zelf richting mogen geven aan hun leven. Die vrijheid maakt elke levenskeuze mogelijk: je kan gaan werken en een carrière opbouwen. Of je kan thuis blijven, voor het gezin zorgen. Beide keuzes, en alle variaties die erop bestaan, zijn wellicht waardevol. Maar elke keuze impliceert een verzet tegen opgelegde regels over wat eerbaar is, respect verdient, wat ‘hoort’ voor de vrouw. Continue Reading ›