“God is dood, schreef Nietzsche. Hij voegde er aan toe dat ressentiment nog welig tierde. En dat fantastische inzicht blijft vandaag relevant. Ressentiment, machteloosheid en slachtofferschap maken een zoektocht naar geluk onmogelijk. Natuurlijk gaan mensen

Botticelli – drie Gratiën, schilderij ‘La Primavera’

soms terecht onder onbehagen gebukt: door intense werkdruk, een moeilijk privéleven of uit angst voor armoede. Maar juist die menselijke kwetsbaarheid doet een weeklacht even aanlokkelijk klinken als een sirenenzang. Helaas is ressentiment dan fataal, want het verhindert om iets ten goede te veranderen. Daarom is het belangrijk ressentiment te herkennen voor wat het is: een triomf van haat over liefde, vermomd als een terugkeer van échte morele waarden. Die omslag is geen privilege van een bepaalde klasse of stand, maar ze bepaalt de blik van al wie verongelijkt en droef door het leven gaat.

Nietzsche onderscheidt drie kenmerken van ressentiment: niet kunnen liefhebben of bewonderen, het lot passief beleven en beschuldigend in het leven staan. Continue Reading ›