Twee dingen onthou ik uit die hele hetse rond Zwarte Piet in Nederland.

Ten eerste is het ontstellend hoe snel media een gerucht oppikken zonder hun elementaire taak te doen: nagaan wat de feiten zijn. Blijkbaar, aldus VN-vertegenwoordiger Marc Jacobs, spreekt Verene Shepherd niet in naam van de VN, blijkbaar is de VN (Unesco) niet bezig met Zwarte Piet in Nederland. Gelukkig maar. Maar toch is de ware toedracht me nog altijd niet duidelijk (er is ook dit bericht). Ook de boodschap van de VN is onduidelijk: hun experten oordelen onafhankelijk en zonder verloning. Maar wie stelde een vraag aan de VN: ontevreden burgers in Nederland? Of was de vraag om op de erfgoedlijst vanwege officiële instanties  de aanleiding. De regering schijnt niets gevraagd te hebben. Dan wordt het delicate zaak: er is een wereld van verschil tussen een antwoord van experten nav een vraag van de Nederlandse regering om op de Unesco-lijst te staan enerzijds, en de idee dat de VN scheidsrechter moet spelen over culturele kwesties in elk land anderzijds. Volgens anderen zouden de experts deel uitmaken van een lobby-groep, die vooral elk verband tussen vroegere slavernij en elk (mogelijk) teken van hedendaags racisme vandaag in de media wil brengen. Het doel zou invloed op Europese politiek zijn (compensaties/toegevingen).

Dat brengt me bij het tweede punt: de herinnering van het verleden. Wat kan je nog doen voor een overledene? Het onrecht en de pijn die slaven in kolonies hebben ondergaan, kan je tegenover de betrokkenen niet meer goedmaken. Dat is de onmacht die de dood achterlaat bij de overlevenden. Toch kan je nog wel iets doen: de herinnering levendig houden, de feiten onderzoeken, je afvragen hoe zoiets mogelijk was als slavernij. Dat is zelfs je plicht tegenover het verleden. Maar het heden is zelden een exacte kopij van het verleden. Slavernij vandaag is niet meer dezelfde als toen. Continue Reading ›