‘Van zelfkennis tot ander gedrag’ – praktische filosofie
“We kunnen interessante inzichten hebben over onszelf, maar toch passen we ons gedrag niet automatisch aan. Zelfs de beste intenties helpen weinig. Hoe kunnen we toch tot meer dan alleen ‘goede ideeën’ hebben? Enkele suggesties.
In Shadowlands, de biografische film over C.S. Lewis zegt een jonge student: “We lezen om te weten dat we niet alleen zijn.” We zoeken verhalen om niet alleen te zijn in onze dagelijkse verwarring. We voelen onszelf beter wanneer we weten hoe anderen gelijkaardige ervaringen delen.
Het ‘geanalyseerde leven’, het bewuste leven is een stap naar een gelukkiger leven. Het helpt ons om aandacht te hebben voor wat we belangrijk vinden. Het helpt om afstand te kunnen nemen van wat ons stoort of verveelt.
Zelfkennis
Zelfkennis speelt dan een grote rol. Over onszelf en over het leven nadenken maakt het leven boeiender, mooier en meer leefbaar. Natuurlijk is zelfreflectie best confronterend. Maar het is zinvol. Zeker als we een andere weg kunnen inslaan, of als we de afgelegde weg anders kunnen inschatten. Zelfreflectie is trouwens niet hetzelfde als tobben of bezorgd zijn. Die gedachten vergroten de onrust en vernauwen juist onze mogelijkheden.
Maar in welke mate helpen diepere inzichten om ons gedrag blijvend te veranderen? Vaak weten we wel wat we verkeerd doen, maar blijven we toch steken in de vroegere gewoonte.
Veelal hopen we dat diepere reflectie en bewustwording gedrag wel verbetert. Als we ten volle beseffen hoe ongezond te zoete of te vette voeding is, dan blijven we er wel af. Als we voldoende boetes betalen bij laattijdige rekeningen, dan regelen we ze wel op tijd. Als we voldoende denken aan hoe ons lichaam zal aftakelen, dan beginnen we wel aan die sportoefeningen.
De werkelijkheid is anders. Continue Reading ›