Op vrijdag 18 november was ik te gast in het Canvas-programma ‘De Afspraak op vrijdag’ met Ivan De Vadder. Andere gasten waren burgemeester Louis Tobback en journalist Rik Van Cauwelaert.
Thema’s: Kris Peeters verhuist naar Antwerpen voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2018; de Zwarte Piet-discussie, het minderhedenforum en minister Homans; Donald Trump en zijn transitie.
De links is te bekijken op deredactie.
Op 9 december verscheen online een interview in De Volkskrant over het boek ‘Macht en Onmacht’, op 10 december stond het verkort in de krant. Door Laura de Jong.
“De aanslag op de redactie van Charlie Hebdo was voor u de aanleiding voor het schrijven van uw nieuwe boek Macht en Onmacht. Waarom?
‘Het boek begint met de aanslagen op Charlie Hebdo en het debat daarop. Maar het gaat ook over thema’s als democratie, waarheid, slachtofferschap en de toename van samenzweringstheorieën en hoe die samenhouden met politieke onmacht. Het gaat dus over een vertwijfeling in de samenleving. Het gebrek aan kritisch denken in de afgelopen jaren.’
U schrijft dat de commotie rond de aanslagen in Parijs aantoont dat de Verlichtingsidealen als het streven naar waarheid en gelijkheid definitief in onbruik zijn geraakt. Wat bedoelt u daarmee? Continue Reading ›
“Er gaat teveel aandacht naar imaginaire slaven, en te weinig naar de echte. En dat vertekent de discussie.
Imaginaire slaven
Eerst iets over de imaginaire slaven. Ik hou niet van de figuur van Zwarte Piet, en dan vooral niet van diens verschijning: het krulhaar, de lippen, de oorbellen. Ik ben er tegen, maar niet alleen omdat die verschijning iemand tegen de borst zou stoten in deze diverse samenleving. Zelfs al liepen er in ons land alleen maar blanken rond, dan nog zou ik het smakeloos vinden. Want ik heb een afkeer van elke vorm van slavernij, en dus ook van elke referentie eraan.
Werkelijkheid
Maar laten we even naar de werkelijkheid kijken, niet alleen naar imaginaire figuren.
Duizenden mensen wonen in België zonder wettelijk verblijf, bleek gisterenavond uit de Panorama-uitzending Leven zonder papieren. Hoeveel van hen verzeilt in clandestien werk en erger, wordt onder bedreiging van geweld gedwongen te werken, ontvangt daarvoor nauwelijks of geen loon en heeft niet de vrijheid om uit de situatie te stappen?
Er zijn vandaag nog echte slaven: uitgebuite mensen, die leven zonder burgerrechten. Ze worden mishandeld, opgesloten en zijn overgeleverd aan de willekeur van iemand anders. Ze worden op geen enkele manier door de wet beschermd.
Global Slavery Index
In België zijn er 1.500 mensen in dat geval, volgens de ‘Global Slavery Index’, die het aantal slaven in alle landen ter wereld met elkaar vergelijkt. Wie strijdt voor burgerrechten, zou in eerste instantie voor die mensen moeten opkomen. En dan is er niet alleen in België veel werk. In Libanon zijn er 21.400 echte slaven, en in Marokko maar liefst 158.600. Een veelvoud dus van België. Continue Reading ›
Twee dingen onthou ik uit die hele hetse rond Zwarte Piet in Nederland.
Ten eerste is het ontstellend hoe snel media een gerucht oppikken zonder hun elementaire taak te doen: nagaan wat de feiten zijn. Blijkbaar, aldus VN-vertegenwoordiger Marc Jacobs, spreekt Verene Shepherd niet in naam van de VN, blijkbaar is de VN (Unesco) niet bezig met Zwarte Piet in Nederland. Gelukkig maar. Maar toch is de ware toedracht me nog altijd niet duidelijk (er is ook dit bericht). Ook de boodschap van de VN is onduidelijk: hun experten oordelen onafhankelijk en zonder verloning. Maar wie stelde een vraag aan de VN: ontevreden burgers in Nederland? Of was de vraag om op de erfgoedlijst vanwege officiële instanties de aanleiding. De regering schijnt niets gevraagd te hebben. Dan wordt het delicate zaak: er is een wereld van verschil tussen een antwoord van experten nav een vraag van de Nederlandse regering om op de Unesco-lijst te staan enerzijds, en de idee dat de VN scheidsrechter moet spelen over culturele kwesties in elk land anderzijds. Volgens anderen zouden de experts deel uitmaken van een lobby-groep, die vooral elk verband tussen vroegere slavernij en elk (mogelijk) teken van hedendaags racisme vandaag in de media wil brengen. Het doel zou invloed op Europese politiek zijn (compensaties/toegevingen).
Dat brengt me bij het tweede punt: de herinnering van het verleden. Wat kan je nog doen voor een overledene? Het onrecht en de pijn die slaven in kolonies hebben ondergaan, kan je tegenover de betrokkenen niet meer goedmaken. Dat is de onmacht die de dood achterlaat bij de overlevenden. Toch kan je nog wel iets doen: de herinnering levendig houden, de feiten onderzoeken, je afvragen hoe zoiets mogelijk was als slavernij. Dat is zelfs je plicht tegenover het verleden. Maar het heden is zelden een exacte kopij van het verleden. Slavernij vandaag is niet meer dezelfde als toen. Continue Reading ›
Tinneke Beeckman 