Vorige woensdagavond 1 juni werd het boek ‘De Verlichting uit Evenwicht. Over normen en waarden, vrije meningsuiting en dominante religies’  (Van Halewyck) voorgesteld in het Itinera House. De directeur van Itinera, Leo Neels, had me uitgenodigd om een essay te schrijven over het belang van de Verlichting vandaag de dag. Hij had mijn boek ‘Macht en Onmacht. Een verkenning van de aanslag op de Verlichting’ (De Bezige Bij, okt 2015) gelezen.

Na de aanslagen in Parijs op 13 november 2015, en Brusssel op 22 maart 2016, is het thema enorm relevant.

Welke politiek kader is nodig voor een vrije en rechtvaardige samenleving? En hoe zijn we zelf tot de liberale samenleving gekomen?

In mijn essay behandel ik enkele Verlichtingsideeën, die we vanzelfsprekend vinden, maar die het niet zijn. Ik bespreek de bijdrage van Spinoza (vrijheid van denken), Voltaire (L’Affaire Calas – over onrechtvaardige rechtspraak in functie van het ‘ware geloof’), en Montesquieu (scheiding der machten en de noodzakelijke blik van de buitenstaander). Ook de feministe Olympe de Gouges en de strijd tegen de slavernij komen aan bod.

De andere auteurs – Marc De Vos (over de rechtsstaat), Leo Neels (over vrije pers en media) en Ivan Van De Cloot (over economie en walvaart) – vertrekken elk vanuit hun eigen expertise.

Knack-journalist Jeroen De Preter interviewde de drie mannen over hun bijdrage. In De Morgen verscheen dan weer een interview met mij door Jan Stevens. Maar dat post ik elders…