“Moeten vrouwen een vrouwelijke kandidaat verkiezen? In Amerika woedt het debat sinds jonge, progressieve vrouwelijke kiezers massaal voor Bernie Sanders gaan, en Hillary Clinton niet steunen. Heel wat oudere feministes zijn woedend over dit zogezegde verraad, en ze hebben drie sterke argumenten. Ze klagen dat die jonge vrouwen vergeten hoe moeilijk de vorige generaties het hadden. Jonge vrouwen onderschatten de huidige ongelijkheid ook, omdat ze nog studeren. Ze voelen het glazen plafond nog niet, waar ze straks in hun professionele loopbaan wellicht zullen opbotsen.

Hillary Clinton

Daarbij denken zelfs vrouwen vaak seksistisch. Niet alleen veel mannen vinden dat vrouwen te zacht zijn voor de harde politieke realiteit. Kwaliteiten worden anders ingeschat: wie ‘ambitieus’ gecombineerd met ‘Sanders’ of ‘Trump’ googlet, krijgt wat te lezen over ambitieuze plannen of succesvolle carrières. Maar internet staat bol met websites die Clinton verwijten ‘te ambitieus’ te zijn. Een vrouw kan dus moeilijk het goede doen, zelfs voor vrouwelijke kiezers.

Bernie Sanders

Toch valt het gebrek aan vrouwelijke steun voor Clinton te verklaren. Kiezers stemmen nooit uit dankbaarheid voor het verleden, maar uit hoop voor de toekomst. Clinton mag dan vanaf de jaren ‘70 een feministisch boegbeeld zijn, de vraag is wat ze nu voor vrouwen kan doen. Dan belooft tegenkandidaat Bernie Sanders onmiskenbaar meer, zeker voor de jongere generatie: het einde van de torenhoge studentenleningen, hogere minimumlonen, betere sociale zekerheid. Sanders wil diepgaande politieke veranderingen. Zijn verhaal gaat niet over hemzelf, maar over een echt democratische manier om aan politiek te doen, met meer inspraak voor gewone burgers. Voor de jeugd klinkt dit als muziek in de oren. Sanders komt ook nog authentieker over, minder gekneed door spindoctors, mediaspecialisten en modestylisten. Hij verdedigt al jaren passioneel dezelfde ideeën.

Daarbij is Clinton behoorlijk rechts wat veiligheid en internationale politiek betreft. Ze stemde voor de inval in Irak, ze wil klokkenluider Snowden voor de rechter zien verschijnen, en vindt dat Amerika politieagent moet blijven spelen in het Midden-Oosten. Na al die jaren toppolitiek lijkt ze eerder op een havik, dan op een vredesduif of een wijze uil. Die havik-logica bevalt de jeugd niet. Clinton maakt nog eens fouten waardoor ze weinig betrouwbaar lijkt: een privéserver gebruiken als minister van Buitenlandse Zaken was geen goed idee. Carl Bernstein wees op het onbegrip van de Obama-administratie – die Clintons kandidatuur steunt – voor zoveel beoordelingsfouten. Ze maakt het zichzelf dus moeilijk.

Linkse senator Elizabeth Warren

Erger nog is haar dubbele houding tegenover Wallstreet: niemand gelooft dat ze echt de macht van de financiële sector zal inperken, terwijl haar campagne door Wallstreet wordt gesponsord. De populaire progressieve senator Elizabeth Warren vertelt openhartig over Clintons dubbele houding als senator van New York: in principe verzet Clinton zich tegen de invloed van lobbyisten en ijvert ze voor de bescherming van de gewone burger tegen machtige financiële spelers. Maar in de praktijk stemde Clinton in de senaat onder druk van de partijfinanciering vaak mee met lobbyisten.

Het gaat dan niet alleen over – in Amerika wettelijk aanvaarde – vormen van beïnvloeding. Clinton speelt het spel veel te ouderwets. Ze heeft geen poging ondernomen om een alternatieve visie op politiek zelf te ontwikkelen. Ze lijkt niet naar haar kiezers te luisteren en schijnt uit te gaan van haar eigen groot gelijk. Die fout maakte ze al in 2008 tegen Obama.

Clinton versus Obama in 2008.

Obama rekende niet alleen op grote sponsors, maar ook op een netwerk van kleinere donors. Vandaag is Sanders de ‘grassroots’- kandidaat. Hij geeft de indruk niet om de macht voor de macht te strijden. Misschien haalt hij het niet. Maar hij heeft wel echte hervormingen op de agenda gezet.

Zo bekeken oordelen die jonge progressieve vrouwen best verstandig wanneer ze de mogelijkheid van politieke verbeteringen verkiezen boven een vrouwelijke presidentskandidaat.”