‘Door Spinoza’s Lens’
Nieuwe cover voor het boek.
Door Spinoza’s lens – Uitgeverij Pelckmans/Klement, oktober 2012, zesde druk november 2017. Verkrijgbaar in de boekhandel.
Het werk van filosoof en lenzenslijper Spinoza (1632-1677) heeft mijn blik op de wereld ontzettend veranderd. In het boek bespreek ik Spinoza’s denken grondig, en geef daarbij zes perspectieven voor de hedendaagse burger: vrij debat en geloof, revolte, politiek en moraal, meditatie, Darwins evolutietheorie en seksualiteit.
Dit boek is de vijfde editie, en bevat een nieuw voorwoord, met uitleg over de oefeningen in levensfilosofie, en de praktische betekenis van Spinoza’s filosofie.
Ik geef regelmatig lezingen over Spinoza, Machiavelli of andere filosofen (contact: tinnekebeeckman@hotmail.com).
Signerend. foto – Lilian Nabora.
Recensies
Doorheen de jaren kreeg het boek heel wat recensies.
De meest recente is van een lezer, en staat op ‘Vreemder dan fictie‘.
Een eerste gaf een Spinoza-liefhebber, Mark Behets. Hij schreef zijn kritische opmerkingen op de website van Spinoza in Vlaanderen.
Stan Verdult op zijn website over Spinoza. Hij maakte ook recensies van de recensie.
Peter De Proft op de website van Cutting Edge.
Bart Haers maakte een stuk op zijn blog.
Peter Henk Steenhuis schreef een recensie voor ‘Trouw’.
Nog een vermelding kreeg het boek op ‘Uitpers‘.
Pieter Van Nuffel voor studentenblad ‘Schamper‘.
Met Dirk Verhofstadt bij Liberales, foto Lilian Nabora.
In december won ‘Door Spinoza’s lens’ de Liberales-boekprijs 2012! Bij die gelegenheid interviewde Dirk Verhofstadt me. Hij maakte eerder een uitvoerige bespreking voor Liberales en een versie voor het Willemsfonds.
Jan Van Duppen bespreekt het op zijn blog.
En eentje op de site enola.be door John Cossement.
Mia Vaerman schreef een recensie in Ons Erfdeel.
Voor het Nexus Instituut schreef Thomas Feijen een bespreking. Het boek ligt er op de leestafel.
Het boek
In Gent, december 2012.
Het boek heeft een Facebookpagina waarop de activiteiten worden gepost.
Een fragment van het voorwoord staat op deze website. Er is een fragment van het hoofdstuk meditatie, en van het hoofdstuk over revolte.
Eerst bespreek ik Spinoza’s visie op ‘vrij debat, geloofen politiek’ . Wat zijn de politieke vragen in Spinoza’s tijd, de 17e eeuw? Waarom argumenteert hij tegen inmenging van godsdienst in de politiek en waaruit bestaat zijn pleidooi voor vrije meningsuiting?
Het hoofdstuk over ‘revolte en manifestatie’ sluit aan bij recente uitdrukkingen van een verlangen naar verandering: de ‘Arabische Lente’, de ‘Occupy’-beweging in Wall Street en elders. Hoe bepalen verontwaardiging en angst politieke regimes? Waaruit bestaat duurzame politieke verandering? Hoe denkt Spinoza politieke macht?
In het derde hoofdstuk bespreek ik Spinoza ‘omkering van morele waarden’ in de politiek. Onder invloed van Machiavelli bekritiseert Spinoza een aantal voorgangers, zoals de christelijke, scholastische denker Thomas van Aquino en de utopist Thomas More. Spinoza’s ‘omkering van waarden’ lijkt me vandaag bijzonder relevant.
Na de politieke thema’s komen bewustzijn, sensualiteit en lichamelijkheid aan de beurt.
Dit was de eerste cover van het boek (tot de vierde editie).
In het vierde hoofdstuk vat ik ‘meditatie’ op als ‘mindfulness’. Ik ga op zoek naar de zintuiglijkheid en de lichamelijkheid in Spinoza’s denken, en hoe die de plaats van de rede voor hem bepalen. Ik vertel mijn meer persoonlijke omgang met Spinoza’s denken als praktische filosofie. Zelfkennis, hoe begin je ten slotte daaraan?
In het vijfde hoofdstuk breng ik Spinoza samen met Darwin, die me als filosofe erg fascineert. Zijn Darwins ideeën zoals verwantschappen tussen soorten en natuurlijke selectie mogelijk binnen Spinoza’s naturalisme? Ik geef de harmonie tussen Darwins theorie en Spinoza het voordeel van de twijfel, al zijn er enkele kritische punten.
Tot slot verschijnt Spinoza als filosoof van de passies, in het hoofdstuk over seksualiteit. Een thema dat vandaag – uiteraard – razend actueel is: enerzijds lijken de liberale rechten van vrouwen en holebi’s verworven, maar zijn ze dat vaak niet. Anderzijds verkoopt seks goed, en lijken seksuele verlangens obsessief en alomtegenwoordig. En bevatten liefdesrelaties tot op bepaalde hoogte geen drama’s?
Spinoza schrijft niet alleen alsof hij er alles van weet, hij heeft voor de lezer vandaag opmerkelijke inzichten.
Tinneke Beeckman 
Veelbelovend. Zal er gaarne kennis van nemen. Wellicht zal er op Stan’s blog een discussie over ontstaan. Zelf heb ik nog een pakket stukken liggen onder de werktitel “Door de bril van Spinoza”!
Bedankt voor uw reactie. Ik heb alvast gretig gebruik gemaakt van uw werk over Spinoza :-). Hartelijke groeten,
Tinneke
Mevrouw,
Ik ben benieuwd naar uw boek ‘Door Spinoza’s lens’ en zou graag op 11.10 aanwezig zijn op de voorstelling ervan in de Groene Waterman. Kan ik via dit kanaal reserveren voor twee personen?
Met dank,
Kristin Brantegem
Klapeksterstraat,2
9000 Gent
0496 97 27 16
Hartelijk dank, mevrouw. ik geef jullie reservatie door!
Beste Mevrouw,
Ik ben ook geïnteresseerd in uw boek en zou graag aanwezig zijn op uw voorstelling van donderdag 11 oktober 2012 in Antwerpen. Kan ik nog reserveren voor 2 personen?
Philippe Adriaensen
Zeker, meneer Adriaensen, ik geef het door aan de uitgever. Bedankt!
Veel succes Tinneke ! Ik ga je boek zeker lezen.
Katia
Bedankt… Supertof, Katia :-).
Na het horen van je radio interview en lezen van je uitstekend geschreven blogs heb ik je boek besteld in de plaatselijke standaard boekhandel. Ik ben zeer benieuwd naar de inhoud.
Nog veel succes.
Marc
ps : wat vind je van de roman van Irvin D. Yalom “Het raadsel Spinoza” ( begin dit jaar uitgegeven ) ??
Dag Marc,
Bedankt voor je reactie.
Yaloms boek over Spinoza is niet slecht. Maar het evenaart geenzins zijn roman over Nietzsche, ‘ Nietsches tranen’. Dat is een aanrader.
Hartelijk,
Tinneke
Tinneke,
Ik heb in het weekend ‘Door Spinoza’s lens’ beëindigd. Vooral van het projecteren van een aantal van zijn items naar de hedendaagse tijd, heb ik erg genoten. Ook vind ik het interessant dat je verwijst naar stellingen en letterlijk citeert uit zijn werk. Het hoofdstuk over Darwin vind ik iets zwaarder; heb het daarom 2 x gelezen.
Alvast bedankt om je kennis en levensstijl met ons op die manier te delen !! Zo’n boeken mogen er nog komen !!
Freddy
Bedankt, Freddy!
Beste Tinneke,
Ik heb van de plaatselijke standaard boekhandel bericht gekregen dat je boek uitverkocht is en ik moet wachten op de tweede druk ervan. Ik zal dus nog wat geduld moeten oefenen ( ik hoop niet te lang, de reeds gepubliceerde reacties zijn zeer positief vind ik ).
Heb je een idee wanneer de tweede druk zal verschijnen ??
mvg,
Marc
ps :
Als troost heb ik het boek van Yalom “Het raadsel Spinoza” ( roman ) gekocht en gelezen. Ik vind het boek, zoals je zei, inderdaad niet slecht. Ik vind het wel boeiend , maar op het eind van het boek bleef ik nog wat onvoldaan achter ( het is een roman , dus met wat fantasie kon er misschien een pakkend einde verzonnen worden ? ).
Naast het leven en het gedachtengoed van Spinoza ( de oneven hoofdstukken ) wordt ook het leven en gedachtengoed van Alfred Rosenberg – en de opkomst van het nazisme na de eerste wereldoorlog, een onderwerp dat sinds vorig jaar na het bekijken van een aantal documentaires mijn aandacht getrokken heeft – in de even hoofdstukken beschreven. Toch wel interessant , nu in Griekenland een beweging als “De Gouden dageraad” opgang maakt. Misschien zijn er wel paralellen te trekken ?
Ook is er op het eind van het boek een hoofdstuk dat aangeeft waar de feiten eindigen en de fictie begint ( dat zou eigenlijk in iedere historische roman aanwezig moeten zijn !! ).
Dag Tinneke,
Goed nieuws !! Ik heb zopas, na bericht van de standaard boekhandel, mijn bestelde boek kunnen afhalen … en wel degelijk tweede druk november 2012 !!
mvg,
Marc
ben blij dat u zo blij bent!
Hoi Tinneke,
Ik heb enorm van je boek genoten en heb deze als het ware verslonden. Als leek in de filosofie is het vrij makkelijk leesbaar. Toch heb ik 1 opmerking: een aantal kernbegrippen (alvast dagelijkse kost voor filosofen) worden duidelijk beschreven in hoofdstuk 4 en 5. ‘t Had iets makkelijker geweest mochten deze reeds in hoofstuk 1 duidelijk aan bod gekomen zijn. Maar desalniettemin, respect voor Spinoza en jou.
Met vriendelijke groet,
Leen
Beste Leen,
Bedankt voor je reactie. Heb nog een korte lijst met begrippen overwogen, maar die is er niet meer gekomen…. hartelijk,
Tinneke
Schitterend geschreven boek over een dijk van een denker!Spinoza behoort tot mijn persoonlijke top 5!
Sapere aude!
Ja, Spinoza is zo’n inspirerende denker… Bedankt voor de reactie!
Tinneke
Proficiat voor u, uiteraard, maar ook voor uw uitgever en ook nog eens, denk ik aan de lezers. Want is het geen bewijs dat mensen er wel degelijk interesse voor opbrengen. Een oproep ook aan de brede media filosofisch werk beter in de picture te nemen Het is niet omdat men het niet geheel eens is met de visie – in dit geval vond ik het moeilijk vanuit die invalshoek over het boek na te denken – dat men er geen aandacht aan zou besteden. Maar uw werk verdient dus wel degelijk aandacht en mensen geven het ook die aandacht.
Wat vindt u van Hoffman s honger, het boek van Leon de Winter? Dat gaat ook over Spinoza. Ook Franciscus van den Enden is een zeer interessante figuur..Zeger
Mevrouw,
Ik heb uw boek over Spinoza nog niet gelezen maar ik ga dat zeker doen.
Ik heb nu al twee vragen
– hoe ziet u het verband tussen atheïstische spiritualiteit en Spinoza zoals bijv. geïnterpreteerd door A. Comte Sponville in L’esprit de l’athéisme
– kent het boek van Alex Rozenberg THE ATHEIST GUIDE TOT REALITY. Komt hij niet tot dezelfde conclusies als Spinoza, zoals gelezen door Comte Spoville ?
Misschien vind ik wel een antwoord in uw boek. Dan is mijn vraag onbeschoft en verschuldig ik me ervoor.